2021 zeszyt 1

Powrót do zeszytu

Tom 37, zeszyt 1

Artykuł poglądowy

Farmakoterapia pandemicznych i popandemicznych zaburzeń psychicznych związanych ze stresem

Janusz Heitzman1
1. Department of Forensic Psychiatry, Institute of Psychiatry and Neurology
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii 2021, 37 (1), 9–32
Data publikacji: 30-03-2021
DOI: https://doi.org/10.33450/fpn.2021.02.001
Słowa kluczowe: PTSD, ASD, COVID-19, farmakoterapia, zaburzenia psychiczne

Streszczenie

Cel. Wybuch pod koniec 2019 roku pandemii COVID-19, wywołanej przez wirusa SARS-CoV-2, ujawniającej się w postaci ciężkiej ostrej niewydolności oddechowej, skutkuje również obniżeniem sprawności i odporności psychicznej na niespotykaną skalę i o trudnych do oszacowania konsekwencjach.

Przegląd piśmiennictwa. Zaobserwowano, że obraz kliniczny zaburzeń psychicznych ujawniających się w reakcji na konfrontację z urazem o charakterze pandemii nie pokrywa się ściśle z kryteriami diagnostycznymi powszechnie stosowanych dotąd diagnoz: ostrej reakcji na stres – ASR (acute stress reaction), ostrego zaburzenia stresowego – ASD (acute stress dissorder), zaburzenia stresowego pourazowego – PTSD (posttraumatic stress disorder). Szczególnie w odniesieniu do PTSD trudno jest przyjmować, w czasie trwającej nadal pandemii, jednoznaczne kryteria precyzyjnej diagnozy. Wystąpienie zaburzeń psychicznych w reakcji na pandemiczną traumę jest zależne od indywidualnych czynników ryzyka, charakteru traumatycznego stresu, czynników środowiskowych.

Wnioski. Zjawisko powszechnej populacyjnej konfrontacji z pandemią, bardziej niż samo natężenie stresora, skłania do przypomnienia o możliwości skutecznego wspomagania farmakologicznego w już istniejących pandemicznych zaburzeniach psychicznych i każe myśleć o przygotowaniu się na farmakologiczną interwencję wobec zaburzeń psychicznych, jakie ujawnią się po wygaszeniu pandemii.

Adres do korespondencji:
Janusz Heitzman
Institute of Psychiatry and Neurology
Department of Forensic Psychiatry
9 Sobieskiego Str., 02-957 Warsaw, Poland
email: heitzman@ipin.edu.pl