2015 zeszyt 2

Powrót do zeszytu

Tom 31, zeszyt 2

Artykuł poglądowy

Molekularne mechanizmy działania kwasu walproinowego i ich wpływ na potencjalne działania neuroprotekcyjne

Elżbieta Bronisz1, Jan Bembenek1, Iwona Kurkowska-Jastrzębska1
1. Institute of Psychiatry and Neurology in Warsaw, Second Department of Neurology
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii 2015, 31 (2), 141–167
Data publikacji: 18-11-2015
DOI: http://dx.medra.org/10.17393/fpn.2015.10.004
Słowa kluczowe: neuroprotekcja, kwas walproinowy, deacetylazy histonowe

Streszczenie

Kwas walproinowy jest lekiem znanym i od dawna stosowanym w neurologii, przede wszystkim jako lek przeciwpadaczkowy, a także w psychiatrii – w związku z działaniem stabilizującym nastrój. Obecnie prowadzone są badania mające na celu poznanie innych potencjalnych zastosowań kwasu walproinowego oraz mechanizmów leżących u ich podłoża. Dotychczas opisano różnorodne mechanizmy działania kwasu walproinowego (m.in. działanie poprzez układ kwasu gamma-aminomasłowego, aktywność glutaminergiczną, wpływ na monoaminy, kanały jonowe, modulację ekspresji genów), w konsekwencji mające wpływ nie tylko na aktywność komórek nerwowych, ale również na inne procesy, np. apoptozę, zapalenie oraz różnicowanie komórek nerwowych. Szerokie spektrum możliwych mechanizmów działania daje podstawę do potencjalnego zastosowania „starego” leku w nowych wskazaniach. Jednym z rozważanych aspektów działania kwasu walproinowego jest jego wpływ neuroprotekcyjny, dotychczas stwierdzany zarówno w modelach komórkowych, jak i zwierzęcych. Celem artykułu jest podsumowanie aktualnego stanu wiedzy na temat dobrze znanych oraz nowych mechanizmów działania kwasu walproinowego w kontekście jego możliwego działania neuroprotekcyjnego.

Adres do korespondencji:
Instytut Psychiatrii i Neurologii
II Klinika Neurologiczna
ul. Sobieskiego 9, 02-957 Warszawa, Polan
phone: +48 22 45 82 872
email: ebronisz@ipin.edu.pl