Streszczenie
Ciąża nie chroni przed zachorowaniem na chorobę psychiczną, a może nawet zaostrzyć już istniejącą lub wyzwolić nową. Nie zawsze możliwe jest uniknięcie stosowania farmakoterapii w ciąży, można jednak rozważyć alternatywne metody leczenia. Przeanalizowaliśmy obecne wytyczne psychofarmakologii i bazy danych PubMed/MEDLINE i EMBASE, używając terminów: pregnancy, psychiatry, pharmacotherapy, psychotherapy, electroconvulsive therapy, transcranial magnetic stimulation, light therapy, herbs, i wyselekcjonowaliśmy najbardziej aktualne dane. Żaden z leków stosowanych w psychofarmakologii nie jest całkowicie bezpieczny dla matki i płodu, ale odstąpienie od jakiegokolwiek leczenia ciężarnej z chorobą psychiczną niesie ryzyko: gorszej współpracy pacjentki, niedożywienia, czynów agresywnych, przedterminowych rozwiązań ciąży, prób suicydalnych i śmierci dziecka. W artykule przedstawiono ponadto alternatywne metody leczenia: psychoterapię, terapię elektrowstrząsową, przezczaszkową stymulację magnetyczną, terapię jasnym światłem i leczenie preparatami ziołowymi. Prowadzenie leczenia kobiety w ciąży powinno opierać się na: współpracy psychiatry i ginekologa-położnika, ostrożnym rozważeniu ryzyka związanego z niepodjęciem leczenia oraz ryzyka i korzyści jego wdrożenia, na unikaniu leczenia kilkoma lekami psychotropowymi oraz na aktualnej wiedzy farmakologicznej i rozważeniu alternatywnych metod leczenia. W wyniku analizy zebranych danych podsumowujemy, że za leki względnie bezpieczne dla matki i płodu, tzn. za takie, co do których nie udokumentowano ewidentnej szkodliwości, uznano:
• leki przeciwpsychotyczne I generacji: haloperidol, chlorpromazynę, trifluperazynę,
• leki przeciwpsychotyczne II generacji: klozapinę, olanzapinę,
• trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne: amitriptylinę, imipraminę,
• selektywne inhibitory zwrotnego wychwytu serotoniny: fluoksetynę,
• leki o działaniu uspokajającym i nasennym: zolpidem, prometazynę.