2010 zeszyt 1

Powrót do zeszytu

Tom 26, zeszyt 1

Artykuł poglądowy

Anoreksygenna aktywność nesfatyny-1 w jądrach podwzgórza i jej potencjalne implikacje kliniczne

Artur Pałasz1, Aleksandra Bryzek1, Marek Krzystanek2, Ryszard Wiaderkiewicz1
1. Katedra Morfologii, Zakład Histologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
2. Katedra i Klinika Psychiatrii i Psychoterapii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 2010, 1, 39-43
Słowa kluczowe: nesfatyna-1, NUCB2, podwzgórze, melanokortyny NPY

Streszczenie

Nesfatyna-1, nowo odkryty peptyd sytości, będący pochodną białka NUCB-2, charakteryzuje się szeroką dystrybucją w licznych neuronach kresomózgowia, śródmózgowia, pnia mózgu i rdzenia kręgowego. Jest substancją o silnym działaniu anoreksygennym, odgrywającą istotną rolę w pętlach neuronalnych podwzgórza regulujących przyjmowanie pokarmu i homeostazę energetyczną. Z drugiej strony, nesfatyna-1 może mieć swój udział w innych istotnych funkcjach mózgu jak: sen, zjawiska poznawcze, reakcje na stres i stany lękowe. Nesfatyna-1 jest immunohistochemicznie wykrywalna w jądrach podwzgórza: łukowatym (ARC), przykomorowym (PVN) i nadwzrokowym (SON), gdzie występuje wraz z peptydami POMC/CART, NPY, oksytocyną i wazopresyną. Działa ona poprzez receptor sprzężony z białkiem G, a jej efekt fizjologiczny opiera się na hamującej hiperpolaryzacji neuronów NPY/AgRP w ARC i sygnalizacji melanokortynowej w PVN. Podanie nesfatyny-1 znacząco hamuje zachowania konsumpcyjne i obniża przyrost masy ciała u zwierząt doświadczalnych. Chociaż szczegółowe dane na temat fizjologii nesfatyny-1 wciąż wymagają sprecyzowania, substancja ta wydaje się być w przyszłości użyteczna jako potencjalny lek w farmakoterapii otyłości u pacjentów przyjmujących środki antypsychotyczne i przeciwdepresyjne. Być może, domniemani antagoniści nesfatyny-1 mogą pomagać w leczeniu zaburzeń odżywiania m.in. anoreksji psychicznej.

Adres do korespondencji:
Artur Pałasz
Katedra Morfologii, Zakład Histologii Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
ul. Medyków 18, 40-0752 Katowice
tel. 032 2088377, e-mail: apalasz@slam.katowice.pl