2008 zeszyt 4

Powrót do zeszytu

Tom 24, zeszyt 4

Specjalnie dla Farmakoterapii w Psychiatrii i Neurologii

Pamięć i uczenie a substancje uzależniające: czy postęp w poznaniu mechanizmu i leczeniu uzależnień?

Wojciech Kostowski1
1. Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego Instytutu Psychiatrii i Neurologii w Warszawie
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 2008, 4, 191–200
Słowa kluczowe: uzależnienia, uczenie i pamięć, konsolidacja i rekonsolidacja pamięci

Streszczenie

Uzależnienie jest złożonym zaburzeniem ośrodkowego układu nerwowego, charakteryzującym się kompulsyjnym poszukiwaniem i pobieraniem substancji uzależniającej, trwałością procesu i nawrotami, pomimo szkodliwych konsekwencji zdrowotnych i socjalnych. Jest charakterystyczne, że substancje uzależniające mające odmienne cechy farmakologiczne wywołują podobny obraz uzależnienia. W ostatnich latach zaproponowano interesującą hipotezę, zgodnie z którą substancje uzależniające wywołują w mezolimbicznym układzie nagrody procesy komórkowe (np. długotrwałą potencjalizację, LTP) zbliżone do tych, jakie występują w procesie uczenia w hipokampie. Praca niniejsza zawiera opis zjawisk behawioralnych (w tym sensytyzacji) towarzyszących uzależnieniu i procesów neuronalnych (przekaźnictwo glutaminianergiczne, powstawanie LTP, synteza białek) leżących u podstaw konsolidacji i rekonsolidacji śladu pamięciowego. Teoretycznie, nowsze dane w tym zakresie mogą mieć wpływ na rozwój terapii uzależnień. Na przykład, istnieje możliwość usuwania patologicznych śladów pamięciowych związanych z narkotykiem poprzez uniemożliwienie rekonsolidacji po ich przywołaniu.

Adres do korespondencji:
Wojciech Kostowski
Zakład Farmakologii i Fizjologii Układu Nerwowego
Instytut Psychiatrii i Neurologii
ul. Sobieskiego 9, 02-957 Warszawa
e-mail: kostowsk@ipin.edu.pl