2006 zeszyt 1

Powrót do zeszytu

Tom 22, zeszyt 1

Artykuł poglądowy

Miejsce allosteryczne transportera serotoniny, a mechanizm działania escitalopramu

Jerzy Landowski1, Janusz Rybakowski2
1. Klinika Chorób Psychicznych i Zaburzeń Nerwicowych Akademii Medycznej w Gdańsku
2. Klinika Psychiatrii Dorosłych Akademii Medycznej w Poznaniu
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 2006, 1, 27–32
Słowa kluczowe: escitalopram, transporter serotoniny, miejsce allosteryczne, depresja

Streszczenie

Escitalopram, S-enantiomer citalopramu, jest nowym lekiem przeciwdepresyjnym. Jego poprzednik, citalopram stanowi mieszaninę racemiczną S- i R-enancjomerów w proporcji 1:1. Tylko S-enancjomer wykazuje wysokie powinowactwo do transportera serotoniny i wynikającą z tego skuteczność kliniczną, natomiast R-enancjomer tych właściwości nie posiada. Działanie escitalopramu na transporter serotoniny jest wyjątkowe. Transporter serotoniny posiada dwa miejsca wiązania: pierwotne, wpływające na hamowanie wchłaniania zwrotnego serotoniny oraz cechujące się niskim powinowactwem miejsce allosteryczne, wpływające na wiązanie się ligandu z miejscem pierwotnym. Escitalopram dodatkowo wiążąc się z miejscem allosterycznym stabilizuje swoje połączenie w miejscu pierwotnym transportera. R-citalopram konkurując o miejsce allosteryczne zmniejsza ten efekt escitalopramu i w ten sposób osłabia jego efekty farmakologiczne i kliniczne. Badania kliniczne potwierdzają te przesłanki teoretyczne. Pacjenci z depresją przyjmujący escitalopram w dawkach równoważnych, w porównaniu z leczonymi citalopramem, wykazywali szybszą i lepszą odpowiedź.

Adres do korespondencji:
Jerzy Landowski
Klinika Chorób Psychicznych i Zaburzeń Nerwicowych AM
ul. Dębinki 7, paw. 25, 80-211 Gdańsk
tel. 058-3492650, fax. 058-3492748
e-mail: land@amg.gda.pl