Archiwum

1996, tom 12, zeszyt 4

Artykuł

Ograniczenia stosowania leków psychotropowych w okresie ciąży i karmienia piersią

Małgorzata Rzewuska
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 1996, 4, 21-51

Praca prezentuje obecny stan wiedzy na temat wpływu leków psychotropowych stosowanych u ciężarnych i karmiących piersią kobiet na rozwój płodu i niemowląt. Dotychczas opublikowane dane wskazują na to, że zawsze stosowanie leków psychotropowych zwiększa ryzyko nieprawidłowego rozwoju płodu. Szczególnie duże ryzyko istnieje podczas stosowania leków w pierwszym trymestrze ciąży. Największe ryzyko działania teratogennego związane jest ze stosowaniem leków normotymicznych, zwłaszcza przeciwpadaczkowych.
Jeśli stosowanie leków psychotropowych jest niezbędne należy podawać najmniejsze skuteczne i podzielone dawki leków. W ostatnich tygodniach przed porodem należy dawkę leków maksymalnie zredukować. Należy unikać stosowania leków psychotropowych u kobiet karmiących, szczególnie w okresie do 10 tygodnia życia oseska.

Artykuł

Postępowanie farmakologiczne w otępieniu typu alzheimerowskiego

Stanisław Pużyński
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 1996, 4, 52-74

Praca zawiera przegląd podejmowanych od wielu lat prób pomocy farmakologicznej chorym z otępieniem typu alzheimerowskiego (o.a.). Analiza piśmiennictwa wskazuje, że wciąż nie dysponujemy środkami hamującymi postęp choroby (narastanie zmian zwyrodnieniowych, otępienia, zniedołężnienia). Większość badań klinicznych z tego zakresu przeprowadzanych w latach 60. i 70. wykazuje poważne mankamenty metodologiczne, ich wyniki nie uprawniają do wiążących wniosków. Nowe, poprawne metodologicznie badania (lata 80. i 90.) wskazują, że w leczeniu objawowym o.a. są przydatne środki wzmagające przekaźnictwo cholinergiczne, zwłaszcza inhibitory esterazy acetylocholinowej, które u części chorych z otępieniem łagodnym i umiarkowanym poprawiają pamięć i procesy poznawcze. Wartość terapeutyczna innych leków wymaga dalszych badań. W pracy omówiono perspektywy wprowadzenia leków hamujących narastanie zmian degeneracyjnych w o.u.n. oraz zasady farmakoterapii zaburzeń psychicznych (depresja, lęk, podniecenie i in.) występujących w przebiegu choroby Alzheimera.

Artykuł

Stanowisko Zespołu Ekspertów w sprawie zapobiegania wadom wrodzonym cewy nerwowej u potomstwa poprzez stosowanie kwasu foliowego

Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 1996, 4, 75-79

Streszczenie

Wady cewy nerwowej (WCN), zwłaszcza rozszczep kręgosłupa i bezmózgowie, należą do rozpowszechnionych i ciężkich wad wrodzonych. Dotychczasowe badania nie pozostawiają wątpliwości, że spożywanie 0,4 mg kwasu foliowego dziennie zmniejsza znacząco liczbę tych wad. W celu obniżenia częstości występowania WCN i spowodowanego nimi kalectwa, Zespół Ekspertów powołanych przez Ministerstwo Zdrowia i Opieki Społecznej zaleca, aby:
Wszystkie kobiety w wieku rozrodczym, które mogą zajść w ciążę spożywały 0,4 mg kwasu foliowego dziennie w celu zmniejszenia ryzyka rozwoju WCN u potomstwa.
Narodowy Program Zdrowia 1996-2005 przewiduje w drugim celu operacyjnym: „Poprawa sposobu żywienia ludności i jakości zdrowotnej żywności" realizację zadania Nr 8, które brzmi następująco: „Upowszechnić podawanie kwasu foliowego kobietom w wieku rozrodczym w celu zapobiegania wadom wrodzonym cewy nerwowej u noworodków".


Zespół Ekspertów:
1. Prof. dr hab. Zbigniew J. Brzeziński – Instytut Matki i Dziecka
2. Prof. dr hab. Jagna Czochańska – Polskie Towarzystwo Neurologów Dziecięcych
3. Prof. dr hab. Wiesław Jędrzejczak – Polskie Towarzystwo Hematologów i Transfuzjologów
4. Doc. dr hab. Kazimierz Karłowski – Państwowy Zakład Higieny
5. Dr med. Medard Lech – Instytut Matki i Dziecka
6. Prof. dr hab. Tomasz Lenkiewicz – Polskie Towarzystwo Chirurgów Dziecięcych
7. Prof. dr hab. Longin Marianowski – Polskie Towarzystwo Ginekologiczne
8. Prof. dr hab. Tadeusz Mazurczak – Polskie Towarzystwo Pediatryczne
9. Prof. dr hab. Maria Popczyńska-Markowa - Polskie Towarzystwo Kardiologiczne
10. Prof. dr hab. Wanda Szotowa – Polskie Towarzystwo Nauk Żywieniowych
11. Prof. dr hab. Jacek Zaremba – Polskie Towarzystwo Neurologiczne
12. Prof. dr hab. Światosław Ziemlański – Instytut Żywności i Żywienia