Przeprowadzono przegląd algorytmów leczenia chorób afektywnych opracowanych przez różne grupy ekspertów. Omówiono zbieżności i różnice pomiędzy różnymi propozycjami, w szczególności International Psychopharmacology Algorithm Project (IPAP) i European Algorithm Project (EAP).
Z analizy odpowiedzi zawartych w 234 ankietach wypełnionych przez ordynatorów oddziałów psychiatrycznych klinik i szpitali w Polsce wynika, że ich poglądy dotyczące sposobów postępowania terapeutycznego w zaburzeniach afektywnych nie odbiegają w sposób znaczący od preferowanych w aktualnych opracowaniach podręcznikowych oraz publikacjach zamieszczonych w czasopismach krajowych i zagranicznych. Są zbliżone do schematów postępowania terapeutycznego (algorytmów) proponowanych przez różne zespoły autorów. Chociaż uzyskane wyniki nie są w pełni porównywalne z rezultatami podobnych badań przeprowadzonych w innych krajach, co wynika m.in. z różnic w asortymencie leków dostępnych na rynku (w Polsce nie jest zarejestrowana amoksapina, bupropion, wenlafaksyna, w Stanach Zjednoczonych – dibenzepina), można z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że w leczeniu zaburzeń depresyjnych polscy psychiatrzy kierują się podobnymi zasadami, jak ich koledzy w innych krajach, napotykając przy tym na podobne trudności i wątpliwości. W terapii ciężkich zespołów depresyjnych preferują leki przeciwdepresyjne (trójpierścieniowe) oraz o pokrewnych mechanizmach działania, w depresjach z urojeniami (psychotycznych), z dużym niepokojem, lękiem (tzw. depresja agitowana) – leczenie skojarzone (klasyczny lek przeciwdepresyjny + neuroleptyk) lub też neuroleptyki wykazujące działanie przeciwdepresyjne. Łączenie farmakoterapii i psychoterapii uznają za metodę I rzutu u chorych z depresją, u których czynniki psychologiczne „podtrzymują” aktualną depresję, u chorych z zaburzeniami osobowości, w depresji przewlekłej. W innych zaburzeniach depresyjnych (w tym dystymicznych) respondenci traktują psychoterapię, jako sposób pomocy chorym, u których zawiodły leki przeciwdepresyjne.
Celem pracy jest porównawcza ocena wpływu trzech leków przeciwdepresyjnych o różnym mechanizmie działania na układ krążenia osób starszych z depresją.
Badania objęły 90 pacjentów (58 kobiet i 32 mężczyzn) w wieku 60-78 lat z umiarkowaną i dużą depresją w przebiegu choroby jedno- i dwubiegunowej (wg kryterium DSM-IV). Kliniczny efekt przeciwdepresyjny badanych leków był podobny, natomiast różniły się one wpływem na układ krążenia.
U pacjentów leczonych imipraminą wystąpiły istotne statystycznie zmiany ekg, ciśnienia krwi oraz patologiczne reakcje ortostatyczne. Podobne zmiany, lecz o mniejszym nasileniu, obserwowano w trakcie kuracji doksepiną. W czasie leczenia mianseryną nie obserwowano żadnych istotnych statystycznie zmian ekg i ciśnienia krwi, jak również patologicznych reakcji ortostatycznych. Nasze badania potwierdzają, że mianseryna przy podobnej skuteczności klinicznej, jak imipramina i doksepina, jest dobrze tolerowana przez osoby w starszym wieku i pozbawiona krążeniowych objawów ubocznych.
W pracy omówiono problem występowania agranulocytozy w terapii klozapiną, ryzyko jej wystąpienia i leczenie.
Przedstawiono przypadek kliniczny agranulocytozy w przebiegu kuracji klozapiną, w leczeniu którego zastosowano GM-CSF (molgramostym), co omówiono w świetle literatury. Podkreślono bezwzględną konieczność cotygodniowego badania obrazu morfologicznego krwi w czasie stosowania klozapiny, szczególnie w okresie najwyższego ryzyka agranulocytozy, użyteczność stosowania w leczeniu GM-CSF oraz brak przeciwwskazań do terapii neuroleptykami po przebyciu agranulocytozy.