Streszczenie
Otyłość, będąc istotnym czynnikiem ryzyka rozwoju cukrzycy, nowotworów czy chorób sercowo-naczyniowych, jest jednym z najważniejszych problemów współczesnej medycyny. Z badań wynika, że otyłość nierzadko współistnieje z zaburzeniami psychicznymi, w tym z chorobą afektywną dwubiegunową (ChAD) – częstość jej występowania u pacjentów z tą chorobą może być nawet ponad 1,5-krotnie wyższa niż w populacji ogólnej, a z kolei osoby otyłe mają podwyższone ryzyko otrzymania diagnozy zaburzeń nastroju. Prawdopodobna etiologia wzajemnych powiązań między ChAD a nadwagą i otyłością jest mieszana – uwzględnia się m.in. czynniki genetyczne, nieprawidłowości w zakresie układu immunologicznego czy zwiększoną częstość współwystępowania z ChAD zaburzeń odżywiania. Otyłość u pacjentów z ChAD może wiązać się z upośledzeniem dobrostanu psychicznego, fizycznego, gorszą współpracą w zakresie leczenia, obniżeniem jakości życia. Leki stosowane w terapii ChAD mają różną predylekcję do wywoływania istotnego wzrostu masy ciała. Z największym ryzykiem metabolicznym wiążą się: olanzapina i klozapina wśród leków przeciwpsychotycznych (LPP), amitryptylina, mirtazapina i paroksetyna w grupie leków przeciwdepresyjnych, a wśród leków o działaniu normotymicznym (wykluczając LPP) lit i walproinian. W zakresie możliwych do podjęcia kroków terapeutycznych u pacjentów z nadwagą lub otyłością wymienia się zarówno postępowanie niefarmakologiczne, jak i farmakologiczne. Interesujące perspektywy na przyszłość niosą nowo zarejestrowane LPP, mogące mieć korzystny profil działania pod kątem metabolicznym (lurasidon, kariprazyna oraz brekspiprazol), a także stosowanie połączenia bupropionu/naltreksony czy zabiegów z zakresu chirurgii bariatrycznej.