2018 zeszyt 1

Powrót do zeszytu

Tom 34, zeszyt 1

Artykuł oryginalny

Biomarkery aktywności monoaminergicznej oceniane w ślinie u chorych z większym zaburzeniem depresyjnym, w odniesieniu do wymiarów psychopatologicznych skali depresji Hamiltona

Joanna Szarmach1, Adam Włodarczyk1, Wiesław J. Cubała1, Jerzy Landowski1, Mariusz S. Wiglusz1
1. Klinika Psychiatrii Dorosłych, Gdański Uniwersytet Medyczny
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii 2018, 34 (1), 67–71
Data publikacji: 18-05-2018
DOI: http://dx.medra.org/10.17393/fpn.2018.04.005
Słowa kluczowe: α-amylaza ślinowa, 3-metoksy-4-hydro­ksyfenyloglikol, kwas 5-hydroksyin-dolooctowy, duże zaburzenie depresyjne, skala depresji Hamiltona

Streszczenie

Cel pracy. W dużej depresji (MDD, major depressive disorder) obserwuje się ośrodkową dysfunkcję monoaminergiczną z towarzyszącą dysregulacją autonomicznego układu nerwowego. Aktywność α-amylazy ślinowej (sAA) oraz stężenie 3-metoksy-4-hydroksyfenyloglikolu w ślinie (sMHPG) przyjmuje się jako markery centralnej aktywności noradrenergicznej, z kolei stężenie kwasu 5-hydroksyindolooctowego w ślinie (s5-HIAA) wskazuje na centralny obrót serotoniny. Nie ma danych na temat wartości wyjściowych sAA, s5-HIAA i sMHPG w MDD, które są powiązane ze specyficznymi wymiarami psy-chopatologicznymi i wynikami w Skali oceny depresji Hamiltona (HAMD-17) w MDD.

Materiał i metody. Podstawowe stężenia sMHPG i s5- HIAA oraz aktywność sAA, skorelowane z oceną psychometryczną HAMD-17 zostały przeanalizowane w tym badaniu eksploracyjnym w grupie 20 dorosłych, nieleczonych uprzednio pacjentów z MDD.

Wyniki. Post hoc stwierdzono negatywne korelacje między sMHPG a HAMD-17 w pozycji 7 (praca i aktywność) (r = –0,56, p = 0,01) i 4 (wczesne budzenie się) (r = –0,45, p = 0,049). Podczas eksploracji zaobserwowano również korelacje między sAA a pozycjami 7 (praca i aktywność) (r = –0,47, p = 0,04) i 12 (objawy żołądkowo-jelitowe) (r = 0,49, p = 0,03) bez takiej obserwacji w odniesieniu do s5 -HIAA.

Wnioski. W analizie eksploracyjnej stwierdzono, że na wczesnym etapie dużej depresji (MDD), w podstawowych, niestymulowanych warunkach wyjściowe poziomy sAA i sMHPG są skorelowane z pozycjami HAMD-17 reprezentującymi objawy kliniczne przypisywane pierwotnej dysfunkcji noradrenergicznej. Ślina jest obiecującym źródłem biomarkerów monoaminergicznych w badaniach MDD. Konieczne są jednak dalsze systematyczne badania w celu uzyskania spójnych wyników oraz standaryzacji, w szczególności w zakresie pomiarów psychometrycznych.

Adres do korespondencji:
Joanna Szarmach
Klinika Psychiatrii Dorosłych, Gdański Uniwersytet
Medyczny
ul. Dębinki 7, 80-952 Gdańsk, Poland
phone:+48 58 349 26 50, fax: +48 58 349 27 48
email: jszarmach@gumed.edu.pl