Streszczenie
Cel pracy. Pod wpływem elektrowstrząsów (EW) zwiększa się neurogeneza, a dla przeżycia neuronów istotny jest czynnik neurotrofowy pochodzenia mózgowego (brain-derived neurotrophic factor, BDNF). Liczne badania wskazują, że w depresji poziom BDNF jest obniżony, a terapia EW może go zwiększać. Ponieważ nie wiadomo, czy zależności te występują również w depresji lekoopornej, za cel pracy postawiliśmy sobie ocenę wpływu EW na stężenie BDNF w surowicy u pacjentów z depresją lekooporną.
Materiał i metody. Badaniem objęto 58 pacjentów z depresją lekooporną (25 mężczyzn i 33 kobiety, średnia wieku 56 ±13 lat) leczonych EW w latach 2013–2014. U 35 pacjentów całość zabiegów wykonywano w znieczuleniu tiopentalem (w dawce 2–5 mg/kg), u 11 pacjentów w trakcie 2. i 3. zabiegu w charakterze znieczulenia zastosowano ketaminę (w dawce 1,0–1,5 mg/kg), natomiast u 12 pacjentów zastosowano ją w trakcie 2., 4., 6., 8. i 10. zabiegu (dawka 1,0–1,5 mg/kg). Oznaczenie BDNF w surowicy wykonywano rano przed pierwszym zabiegiem oraz po 7., 14. i 21. dniu kuracji.
Wyniki. Nie stwierdzono istotnych zmian w poziomie BDNF w przebiegu terapii EW – zarówno w całej grupie badanych, jak również w grupach mężczyzn i kobiet, w depresji nawracającej i chorobie afektywnej dwubiegunowej, u osób poniżej i powyżej 55. roku życia, u osób o wyjściowym nasileniu depresji poniżej i powyżej 30 punktów w skali Hamiltona oraz w grupie, w której do znieczulenia używano wyłącznie tiopentalu, jak i tych, w których zastosowano ketaminę na dwa różne sposoby.
Wnioski. Uzyskane wyniki wskazują, że u pacjentów z depresją lekooporną, otrzymujących uprzednio leczenie przeciwdepresyjne i normotymiczne, mimo poprawy stanu psychicznego w przebiegu leczenia EW, nie stwierdza się istotnych zmian w stężeniu BDNF w surowicy.