Streszczenie
Cel pracy. Celem badania była ocena wpływu długotrwałego podawania litu na stężenie wapnia w surowicy i funkcję przytarczyc w przypadkach hiperkalcemii u pacjentów z chorobą afektywną dwubiegunową (CHAD) oraz porównanie otrzymanych wyników z wynikami uzyskanymi u pacjentów nigdy nie przyjmujących litu, dobranych pod względem wieku i płci.
Materiał i metody. Badaniem objęto 90 pacjentów w wieku 60 ±10 lat otrzymujących lit średnio przez 16 ±10 lat oraz 30 pacjentów w wieku 56 ±12 lat nigdy litem nie leczonych. U wszystkich badanych oznaczono stężenie wapnia w surowicy. U pacjentów leczonych litem oceniono parametry czynności nerek wraz z oznaczeniem nowych biomarkerów uszkodzenia nerek. U pacjentów z hiperkalcemią przyjmujących lit oznaczono surowicze stężenia parathormonu (PTH). Badanie usg. jamy brzusznej przeprowadzono w obu grupach.
Wyniki. Średnie stężenia wapnia w surowicy były wyższe u pacjentów leczonych litem niż w grupie kontrolnej. Hiperkalcemię stwierdzono u 10% pacjentów długotrwale leczonych litem, częściej niż w grupie kontrolnej. Wśród przyjmujących lit kobiet rozpowszechnienie hiperkalcemii było większe niż u mężczyzn. Wykazano brak zależności między stężeniem wapnia a wiekiem i długością leczenia litem. Nadczynność przytarczyc stwierdzono u 3 z 9 pacjentów z hiperkalcemią przyjmujących lit. Stwierdzono częstsze występowanie kamicy nerkowej u pacjentów leczonych litem niż u badanych z grupy kontrolnej.
Wnioski. Rezultaty badania potwierdzają, że długotrwałe podawanie litu jest związane z zaburzeniami gospodarki wapniowej i funkcji przytarczyc. Wyniki – podobnie jak te uzyskane przez innych badaczy – wskazują, iż w grupie pacjentów leczonych litem celowe jest monitorowanie stężenia wapnia w surowicy.