2005 zeszyt 3

Powrót do zeszytu

Tom 21, zeszyt 3

Artykuł

Postępowanie w spastyczności

Michael P. Barnes1
1. University of Newcastle upon Tyne Hunters Moor Regional Neurorehabilitation Centre
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 2005, 3, 241-248
Słowa kluczowe: spastyczność, rehabilitacja, doustne leki przeciwspastyczne, toksyna botulinowa

Streszczenie

Bez wątpienia spastyczność jest powodem znacznej niesprawności. Niestety jest często Ÿle leczona i prowadzi do wielu powikłań, które powodują dalsze problemy u niesprawnej osoby, a także u jej rodziny. Obecnie znanych jest wiele skutecznych rodzajów leczenia. Niemniej nim wybierze się odpowiedni rodzaj leczenia, powinno się określić cele rehabilitacji oraz metody oceny pacjenta, aby stwierdzić czy zamierzone cele rehabilitacji zostały osiągnięte. Leczenie powinno być prowadzone przez wielospecjalistyczny zespół, w skład, którego wchodzą: rehabilitant, neurolog i fizjoterapeuta. Również osoba ze spastycznością, a często także jej rodzina powinna być zaangażowana w proces edukacji. Stosunkowo proste zabiegi fizjoterapeutyczne mogą być niezwykle pomocne, np. zwrócenie uwagi na pozycję. Rola lekarza początkowo skupiona jest na doustnym leczeniu. Mimo, że cały czas dysponujemy starszymi lekami takimi jak: diazepam, baklofen, czy dantrolen, pojawiły się nowe leki takie jak: tizanidina, czy gabapentyna. Niemniej najczęściej mamy do czynienia ze spastycznością miejscową, która wymaga miejscowego leczenia. Mimo że blokady nerwów wykonywane z fenolu są niekiedy pomocne, obecnie rekomendowane jest użycie toksyny botulinowej. Obecnie dysponujemy niezbitymi dowodami na skuteczność toksyny botulinowej, która jest znaczącym osiągnięciem w leczeniu spastyczności. Bardziej złożone problemy mogą być rozwiązane przez podanie baklofenu, a niekiedy fenolu dokanałowo, a w ostateczności przez zabieg chirurgiczny. Zastosowanie odzieży z laikry do leczenia bardziej rozsianych postaci spastyczności stało się obecnie modne i skuteczne. Podsumowując, leczenie spastyczności jest znacznym wyzwaniem dla zespołu rehabilitacyjnego, a złożone podejście może skutkować znaczną korzyścią dla niesprawnej osoby.