Archiwum

2003, tom 19, zeszyt 3

Artykuł

Perspektywy farmakoterapii depresji

Janusz Rybakowski
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 2003, 3, 5-19

W niniejszym przeglądzie omówiono perspektywy rozwoju leków przeciwdepresyjnych wynikające z dawnych oraz nowych koncepcji patogenetycznych depresji. Dotychczas stosowane leki przeciwdepresyjne działają głównie na neuroprzekaźnictwo serotoninergiczne lub/i noradrenergiczne. Przedstawiono kierunki wprowadzania nowych leków przeciwdepresyjnych oparte na innych koncepcjach neuroprzekaźnikowych, jak również, w związku z poznaniem nowych mechanizmów patogenetycznych depresji, leków działających na zaburzenia osi stresu, innych osi hormonalnych oraz na procesy neurotrofowe i neuroprotekcyjne.

Artykuł

Wpływ leków przeciwdepresyjnych na ból

Małgorzata Rzewuska
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 2003, 3, 21-38

Przeprowadzono wiele badań poświęconych współwystępowaniu depresji i bólu, a także skuteczności przeciwbólowej leków przeciwdepresyjnych. Praca przedstawia wyniki tych badań. Sugerują one potrzebę uwzględniania przy ocenie depresji także nasilenia objawów bólowych.
Większość badań oceniających skuteczność farmakoterapii w depresjach u chorych z objawami bólowymi wskazuje na przewagę leków przeciwdepresyjnych hamujących wychwyt obu monoamin (5HT oraz NA) nad SSRI.

Artykuł

Leki blokujące receptory serotoninowe oraz hamujące wychwyt zwrotny serotoniny (SARI) w terapii zaburzeń psychicznych

Janusz Szyndler, Anna Skórzewska, Adam Płaźnik
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 2003, 3, 39-51

Trazodon i nefazodon należą do grupy leków przeciwdepresyjnych o interesującym profilu farmakologicznym (SARI). Są to środki, które różnią się zarówno pod względem budowy chemicznej, jak i własności farmakologicznych od selektywnych inhibitorów wychwytu serotoniny (SSRI), inhibitorów monoaminooksydazy i trójcyklicznych leków przeciwdepresyjnych (TLPD). W wielu testach przedklinicznych, jak i próbach klinicznych wykazano ich aktywność przeciwdepresyjną, przy zmniejszonej częstości działań niepożądanych, w porównaniu z trójpierścieniowymi lekami przeciwdepresyjnymi. Siła działania przeciwdepresyjnego SARI jest porównywalna z SSRI oraz TLPD. Leki te działają także korzystnie w przypadku bezsenności związanej z depresją, lęku i wielu innych objawach towarzyszących depresji. Mechanizm działania SARI różni się od pozostałych leków przeciwdepresyjnych. Leki te blokują receptory 5-HT2 a także hamują wychwyt zwrotny serotoniny. W opracowaniu przedstawiono przegląd własności farmakologicznych a także wyników badań klinicznych SARI.

Artykuł

Porównanie skuteczności i bezpieczeństwa leków w zaburzeniach lękowych uogólnionych. Wieloośrodkowa randomizowana podwójnie ślepa próba porównująca działanie tofizopamu, hydroksyzyny i diazepamu

Małgorzata Rzewuska
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 2003, 3, 53-65

Porównano wyniki stosowania przez 6 tygodni w randomizowanych, podwójnie ślepych badaniach u chorych z zaburzeniami lękowymi uogólnionymi tofizopamu (150 mg/dz), hydroksyzyny (75 mg/dz) oraz diazepamu (25 mg/dz).
Wszystkie trzy leki powodowały istotną redukcję objawów lękowych w skali Hamiltona. Skuteczność i tolerancja wszystkich trzech leków była porównywalna. Tofizopam okazał się skutecznym i dobrze tolerowanym lekiem w zaburzeniach lękowych uogólnionych.

Artykuł

Afazja poudarowa – farmakologiczne wspomaganie terapii zaburzeń językowych

Tomasz Litwin, Marika Litwin, Joanna Seniów
Farmakoterapia w Psychiatrii i Neurologii, 2003, 3, 73-80

Zaburzenia językowe o typie afazji występują u około jednej czwartej populacji chorych po udarach mózgu, drastycznie pogłębiając inwalidztwo i pogarszając rokowanie, co do wyzdrowienia. Standardowe postępowanie terapeutyczne zwykle ogranicza się do terapii logopedycznej. W artykule przedstawione są zagadnienia teoretyczne oraz wstępne kliniczne efekty farmakologicznego wspierania rehabilitacji chorych z afazją.