W pracy przedstawiono podstawowe dane dotyczące działania klinicznego leków przeciwpsychotycznych. Podkreślono te cechy działania leków, które mogą ułatwić wybór preparatu w różnych sytuacjach klinicznych.
W pracy przedstawiono przegląd najnowszej wiedzy na temat przyczyn, obrazu, rozpowszechnienia oraz leczenia i zapobiegania EPS, powstających u pacjentów leczonych klasycznymi i nowymi lekami przeciwpsychotycznymi. Omówiono, również, jakie grupy pacjentów są szczególnie narażone na rozwój EPS. Przedstawiono także konsekwencje terapeutyczne, społeczne i ekonomiczne nasilonych EPS.
Praca jest przeglądem piśmiennictwa dotyczącego występowania hiperprolaktynemii po lekach przeciwpsychotycznych, implikacji klinicznych i postępowania leczniczego.
Oceniono poziom prolaktyny u chorych na schizofrenię, przyjmujących leki przeciwpsychotyczne. Badano dwukrotnie poziom prolaktyny u 67 chorych. Badanie wykazało, że hiperprolaktynemia występuje niemal u wszystkich (niezależnie od płci) leczonych klasycznymi neuroleptykami, sulpirydem lub risperidonem.
Najmniejszy wpływ na wydzielanie prolaktyny wywierała klozapina i kwetiapina. Nie wykazano zależności pomiędzy objawami klinicznymi wiązanymi z hiperprolaktynemią i poziomem prolaktyny. Związek hiperprolaktynemii z objawami pozapiramidowymi sugeruje, że wystąpienie hieperprolaktynemii może wskazywać na przekroczenie dawki optymalnej u danego pacjenta.
Wywoływane przez neuroleptyki późne dyskinezy stale pozostają poważnym problemem farmakoterapii w psychiatrii. Ich przewlekły przebieg, inwalidyzujący wpływ na życie chorych i związana z tym stygmatyzacja powoduje, że zaburzenia te znacznie upośledzają społeczne funkcjonowanie pacjentów, utrudniają rehabilitację, negatywnie wpływają na współpracę w leczeniu i pogarszają rokowanie. Artykuł przedstawia przegląd piśmiennictwa dotyczący czynników ryzyka pojawienia się późnych dyskinez, ich etiologii rozpoznawania i proponowanych metod leczenia.
Praca prezentuje obecny stan wiedzy na temat wpływu neuroleptyków na przyrost masy ciała. Dotychczas opublikowane dane wskazują na to, że przyjmowanie leków antypsychotycznych prowadzi do nadwagi i otyłości u znacznego odsetka pacjentów. Szczególnie duże ryzyko istnieje podczas stosowania neuroleptyków atypowych, zwłaszcza klozapiny i olanzapiny. Przyrost masy ciała wiąże się ze wzrostem zachorowalności na choroby układu krążenia, cukrzycę, nowotwory, a także pogarsza współpracę lekarza z pacjentem. W trakcie prowadzenia kuracji neuroleptykami należy monitorować masę ciała chorego, wprowadzić odpowiednią dietę i stymulować pacjenta do zwiększania aktywności fizycznej.
Praca jest przeglądem piśmiennictwa dotyczącego przyczyn, mechanizmów powstawania, charakteru, częstości występowania oraz metod oceny i terapii zaburzeń seksualnych u chorych na schizofrenię leczonych neuroleptykami.
Deficyty poznawcze są obecnie traktowane, jako podstawowe zaburzenie w schizofrenii i mogą być stwierdzane jeszcze przed wystąpieniem pierwszego epizodu choroby. Neuroleptyki atypowe wywierają korzystny wpływ na funkcje poznawcze, w przeciwieństwie do neuroleptyków klasycznych, jakkolwiek ich wpływ na funkcje poznawcze może być zróżnicowany. W naszych badaniach risperidon powodował istotną poprawę wykonania wszystkich testów neuropsychologicznych, zarówno w leczeniu krótko-, jak i długoterminowym. Leczenie olanzapiną powodowało poprawę wykonania w niektórych testach, lecz korzystny efekt ujawnił się dopiero po dłuższym okresie leczenia. Olanzapina w mniejszym stopniu niż risperidon poprawiała wyniki w WCST. Fenotiazyny natomiast powodują poprawę wykonania dwóch testów, a w zakresie trzech pogorszenie wykonania. Wyniki badań wskazują, że neuroleptyki atypowe mają zróżnicowany wpływ na funkcje poznawcze, risperidon poprawia szczególnie pamięć operacyjną i funkcje wykonawcze oraz ma znacznie lepsze działanie na objawy negatywne w porównaniu z fenotiazyjnami.
Poprawa funkcji poznawczych poprzez leczenie neuroleptykami atypowymi może powodować poprawę współpracy chorego, rozwiązywanie problemów, lepszą adaptację społeczną, oraz poprawę jakości życia chorych na schizofrenię.
Deficyty poznawcze są obecnie traktowane, jako podstawowe zaburzenia w schizofrenii i mogą być stwierdzane jeszcze przed wystąpieniem pierwszego epizodu choroby. Neuroleptyki atypowe wywierają korzystny wpływ na funkcje poznawcze, w przeciwieństwie do neuroleptyków klasycznych, jakkolwiek ich wpływ na funkcje poznawcze może być zróżnicowany. Wyniki naszych badań wskazują, że neuroleptyki atypowe mają zróżnicowany wpływ na funkcje poznawcze: risperidon poprawia szczególnie pamięć operacyjną i funkcje wykonawcze oraz ma znacznie lepsze działanie na objawy negatywne w porównaniu z fenotiazyjnami.
Poprawa funkcji poznawczych poprzez leczenie neuroleptykami atypowymi może powodować poprawę współpracy chorego, rozwiązywanie problemów, lepszą adaptację społeczną, oraz poprawę jakości życia chorych na schizofrenię.