Streszczenie
Ponad l0-letnie badania i obserwacje kliniczne dowodzą, że SI-5HT wykazują działanie terapeutyczne w zaburzeniach depresyjnych o różnych przyczynach oraz są szczególnie przydatne w praktyce ambulatoryjnej. W porównaniu z klasycznymi TLPD są lekami na ogół lepiej tolerowanymi i w pewnym zakresie bezpieczniejszymi. Do innych wskazań klinicznych, w których przydatność SI-5HT jest dobrze udokumentowana, zaliczyć należy zaburzenia obsesyjno-kompulsyjne. Wartość terapeutyczna omawianej tu grupy leków w innych zaburzeniach jest prawdopodobna, lecz nie w pełni udokumentowana.
SI-5HT są heterogenną grupą leków psychotropowych, których wspólną cechą jest hamowanie wychwytu zwrotnego serotoniny. Niejednorodność ta dotyczy: specyficznych mechanizmów działania, w tym wpływu na poszczególne struktury o.u.n., farmakokinetyki, profilu działania psychotropowego, objawów niepożądanych, interakcji z innymi lekami. Okoliczności te powinny być uwzględniane przy wyborze określonego SI-5HT u poszczególnych chorych.
SI-5HT wymagają dalszych badań zarówno podstawowych, jak też klinicznych. Dotyczy to w szczególności: porównania poszczególnych SI-5HT między sobą w zakresie profilu działania psychotropowego w depresjach, skuteczności w zaburzeniach depresyjnych o dużym nasileniu (melancholiczne, psychotyczne) w różnych subpopulacjach (młodzież, osoby w wieku podeszłym), w profilaktyce zaburzeń depresyjnych nawracających, skuteczności w innych ustalonych lub potencjalnych wskazaniach.
Dalszych badań wymaga bezpieczeństwo długoterminowych kuracji (zwłaszcza wpływu na układ pozapiramidowy, narząd krążenia), bezpieczeństwo łączenia z innymi lekami.
Głównym celem poszukiwania nowych leków (w tym przeciwdepresyjnych) jest uzyskanie środków farmaceutycznych lepszych od już stosowanych, w szczególności: bardziej skutecznych od dostępnych, szybciej działających, wykazujących szerszy indeks terapeutyczny (mniejsze ryzyko zatrucia przy przedawkowaniu), lepiej tolerowanych, o wąskim zakresie przeciwwskazań, wykazujących mniej interakcji z innymi lekami. SI-5HT spełniają jedynie część takich wymogów, mianowicie w porównaniu z TLPD wykazują szerszy indeks terapeutyczny, są lepiej tolerowane, bezpieczniejsze w stosowaniu, zakres przeciwwskazań jest wąski. SI-5HT nie są skuteczniejsze od TLPD (zdaniem części klinicystów ich siła działania przeciwdepresyjnego jest mniejsza niż leków klasycznych), nie działają szybciej od leków już używanych, coraz większym problemem mogą stać się interakcje SI-5HT z innymi lekami. Mimo tych ograniczeń – należy uznać, że wprowadzenie SI-5HT do lecznictwa psychiatrycznego wiąże się z postępem terapii zaburzeń depresyjnych i prawdopodobnie obsesyjno-kompulsyjnych.